ประวัติความเป็นมา
ตำบลจิกดู่ จากการศึกษาประวัติของหมู่บ้านในเขตตำบลจิกดู่ทุกหมู่บ้านมีความสอดคล้องกัน สันนิษฐานการตั้งหมู่บ้านได้ว่า มีกลุ่ม 3 กลุ่มได้ย้ายมาหาแหล่งที่อยู่อาศัยที่อุดมสมบูรณ์ กลุ่มแรกเป็นกลุ่มที่มาจากบ้านศรีสุข อำเภอเขื่องใน จังหวัดอุบลราชธานี กลุ่มที่สอง มาจากบ้านกุดตะกล้า อำเภอเขื่องใน จังหวัดอุบลราชธานี และกลุ่มที่สามมาจากบ้านน้ำอ้อม อำเภอม่วงสามสิบ จังหวัดอุบลราชธานี โดยสองกลุ่มแรกข้ามลำเซบายเข้ามากระจายกันตั้งบ้านเรืองตั้งแต่บ้านจิกดู่เลยมาถึงบ้านดู่ใน และในฤดูฝนน้ำท่วมบริเวณริมฝั่งลำเซ มาตั้งอยู่ที่บ้านเหล่าขี้เหล็ก ปัจจุบันคือบริเวณโรงเรียนจิกดู่วิทยา มีข้อสันนิษฐานว่าบ้านจิกดู่กับบ้านดู่ในเป็นหมู่บ้านกลุ่มแรกที่ตั้งขึ้นก่อนเพราะมีประวัติของหมู่บ้านที่กล่าวถึงหมู่บ้านทั้งสอง บ้านเหล่าขี้เหล็กได้เกิดไฟไหม้บ้านเรือนเหลือไม่กี่หลัง จึงย้ายมาตั้งที่บ้านดู่ในปัจจุบันและบางส่วนก็ย้ายไปตั้งที่บ้านโนนผักหวาน บ้านหนองเทา อีกกลุ่มหนึ่งมาตั้งที่บ้านงิ้ว (ปัจจุบันคือบ้านหนองยอ) สาเหตุที่เรียกบ้านงิ้วเพราะทำเลที่ตั้งบ้านเป็นสวนร้างมีต้นงิ้วขึ้นมาก ซึ่งต่อมาขยายออกหลายครอบครัว ทำให้ตั้งหมู่บ้านขึ้นใหม่ โดยมีร่องน้ำหนองแสงใหญ่ไหลผ่าน เรียกบ้านหนองยอหรือบ้านงิ้วหนองยอ ซึ่งคนเฒ่าคนแก่สมัยรัชกาลที่ 5 หรือราว พ.ศ.2432 ตอนเริ่มตั้งหมู่บ้านยังมีการเล่าสืบต่อกันมาซึ่งปัจจุบันบ้านงิ้วไม่มีชื่อในทางราชการแล้ว
ส่วนการตั้งบ้านจิกดู่ ก็มีประวัติความเป็นมาพร้อมกับบ้านดู่ใน โดยกลุ่มที่เข้ามาจากอำเภอเขื่องใน แรกเริ่มตั้งบ้านเรือนอยู่ทางทิศตะวันตกเฉียงใต้ของหมู่บ้าน เรียกว่าคุ้มป่าติ้วหรือกลุ่มบ้านน้อย ประมาณ พ.ศ.2337 (ซึ่งอายุของหมู่บ้านราว 200 กว่าปีแล้ว ตั้งหมู่บ้านได้ประมาณ 50 ปีเศษ) เกิดน้ำท่วมในฤดูฝนน้ำหลากจากลำเซบาย ทำให้ผู้นำในสมัยนั้นคือ ขุนวิจัย เห็นว่าควรอพยพลูกบ้าน ย้ายทำเลที่ตั้งบ้านเรือนใหม่ โดยย้ายมาอยู่คุ้มป่าดู่ ซึ่งเป็นสถานที่ตั้งหมู่บ้านในปัจจุบันและเรียกชื่อหมู่บ้านใหม่ตามลักษณะภูมิศาสตร์เพราะมีต้นจิก ต้นดู่มาก และเห็นว่าบ้านจิกดู่ขยายครอบครัวมากขึ้นจนตั้งเป็นตำบลในเวลาต่อมาจนถึงทุกวันนี้
ตำบลจิกดู่ เป็นแหล่งผลิตข้าวที่สำคัญอีกแห่งหนึ่งของอำเภอหัวตะพาน และมีอาชีพเสริมที่เป็นเอกลักษณ์คือ ขายโอ่งมังกร ซึ่งจะไปรับโอ่งที่จังหวัดราชบุรี และแถบภาคกลางเพื่อมาจำหน่ายโดยใส่รถสิบล้อขายไปตามหมู่บ้าน และการค้าขายเครื่องตกแต่งบ้าน (ชุดเฟอร์นิเจอร์) จนทำให้ชาวจิกดู่ส่วนมากมีฐานะร่ำรวยและอีกอาชีพหนึ่งที่กำลังทำรายได้และได้รับความนิยมคือ เย็บปลอกหมอน ที่นอนปิคนิค เป็นชุดปลอกหมอนสำเร็จส่งขายทั่วประเทศ อาชีพที่เป็นเอกลักษณ์และทำติดต่อกันมาหลายชั่วอายุคนคือ ทำน้ำตาลโตนดที่ขึ้นชื่อลือชา แต่ทำได้เฉพาะช่วงฤดูหนาวที่บ้านโพนขวาว ปัจจุบันกลายเป็นสินค้า OTOP (หนึ่งผลิตภัณฑ์ หนึ่งตำบล : ONE TAMBON ONE PRODUCT) บ้านโพนขวาวเป็นหมู่บ้านอารยธรรมโบราณและการศึกษาทั้งปริยัติและสามัญเจริญรุ่งเรืองมากในอดีต คือ โรงเรียนสาธุวิทยาศิลป์ ซึ่งครูอาจารย์และข้าราชการส่วนมากของอำเภอหัวตะพาน และอำเภอใกล้เคียงได้รับการศึกษา เป็นแหล่งกำเนิดของพระสงฆ์ทรงสมณศักดิ์หลายรูป ตำบลจิกดู่ จึงเป็นแหล่งการค้ารายใหญ่ของอำเภอหัวตะพานอีกแห่งหนึ่ง
|